مفهوم لغوی نرجه معرب (نرگه)
نرگه یعنی جرگه و حلقه زدن و صف کشیدن می باشد.
مرحوم بهار در سبک شناسی نوشته است:
نرگه به معنی شکار جرگه ای و فارسی آن شکار رژه است.
ریشه زبان شناسی واژه نرجه:
واژه “نرجه” در زبان فارسی به شکل فعلی معنای خاصی ندارد ولی عده ای اعتقاد دارند اصل آن ” نرگه ” است که یک واژه اوستایی می باشد و به معنی محل خرامیدن آهوان وحشی است. که بعد از حمله اعراب به ایران به “نرجه” تغییر نام یافته است.
زبان مردم نرجه:
مردم نرجه به زبان ترکی تکلم می کنند.
تاریخ نرجه:
درکلیه منابع و کتب تاریخی که از گذشته تا به امروز موجود است تنها چیزی که از نرگه بدست آمده این است که نرگه را منطقه ای دانسته اند که در او ویژگی هایی چون وجود باغستان های وسیع و دشتی حاصلخیز برخوردار بوده است .
نخستین کتابی که در آن نامی از نرجه آورده شده البنیان تالیف ابوجعفر احمدبن عبداله برقی می باشد که آورده است: شهر قزوین را شاپوربن اردشیر ساخته است و ” شاد شاپور” نام نهاده و همانا آن شهری بود که در میان قرقسین و نرجه می ساخته اند چنانچه رودخانه رامند بر جنوبی آن روان است و رودخانه ابهر رود بر شمالی او.
حمداله مستوفی جغرافیدان شهیر ایرانی ضمن اشاره به نام نرگه ، محل ساخت شهر قزوین را به نقل از البنیان چنین ذکر کرده است ” قزوین را شاپوربن اردشیر بابکان ساخته است و شادشاپور نام نهاده و همانا شهری بود که در میانه رودخانه های خر رود و ابهر رود می ساخته اند و آنجا اطلال بارو پدیدار است و مردم آنجا دیه “نرجه” که به اردشیر بابکان منسوب است مسکون اند.
مشاهیر نرجه:
استاد منوچهر کریم نیا: هنرمند و استاد صدف کاری
استاد رضا علینوری : خوشنویس ممتاز- نخبه برتر و پژوهشگر نمونه در سال۹۳ – مدرس دف نوازی
استاد محمدعلی کریمخانی: مداح مطرح کشوری و خالق اثر ماندگار آمدم ای شاه پناهم بده در وصف امام رضا (ع)
استاد کامران نرجه: خبرنگار روزنامه اطلاعات- سردبیر ماهنامه تخصصی چهارراه – مدرس دانشگاه – نویسنده
خانم دکتر طیبه آقاجانی: از مدیران برتر صنعت مخابرات ایران- مسئول اجرایی و عضو کمیته تدوین برنامه های سیاسی، اقتصادی و… توسعه کشور
کتاب نرجه میراث ناگفته:
این کتاب درخصوص تاریخچه،آداب و رسوم ، محصولات کشاورزی، مشاهیر و بسیاری از نکات مهم تاریخی، سیاسی، اجتماعی، جغرافیایی و… نرجه را بیان می کند و مورد توجه دانش پژوهان ، اندیشمندان و دانشجویان واساتید حوزه فرهنگی قرار دارد. و راهنمای کاملی است برای همه اقشار و آنهایی که دوست دارند در مورد شهر نرجه اطلاعات کسب نمایند.
این کتاب توسط آقای رضا صمدیها تألیف و به رشته تحریر درآمده است.